|
Do działu: ZOOLOGIA →
|
Płazińce (Platyhelminthes)
Obleńce (Nemathelminthes)
Liczba gatunków: Płazińce - ok. 17500, Obleńce - ok. 20000
|
PŁAZIŃCE (ROBAKI PŁASKIE) - zwierzęta spłaszczone grzbieto-brzusznie, mające tylko dwuboczną symetrię ciała. Nieznacznie wyodrębniona głowa (polaryzacja ciała robaka na przód i tył).
Pierwotna jama ciała pomiędzy endodermą i ektodermą wypełniona jest parenchymą - tkanką, która wypycha ciało płazińca i pełni funkcję szkieletu.
Oprócz endodermy i ektodermy, u płazińców pojawia się mezoderma, z której zbudowane są podskórne mięśnie i parenchyma.
Brak układu oddechowego (oddychanie całą powierzchnią ciała lub oddychanie beztlenowe). Układu krążenia także brak - pokarm rozprowadzany jest przez płyn w parenchymie. Układ pokarmowy złożony z jelita zazwyczaj ślepo zakończonego (tylko otwór gębowy). U tasiemców brak tego układu.
Układ nerwowy to dwa zwoje w części przedniej, od których odchodzą dwa pnie nerwowe.
Układ wydalniczy protonefrydialny - płyn z parenchymy jest napędzany przez komórki płomykowe do kanalików protonefrydialnych, mających ujście na zewnątrz ciała.
Płazińce są obojnakami (hermafrodytami) i występuje u nich przeważnie zapłodnienie krzyżowe.
Gromada: Wirki - zwierzęta niepasożytnicze, wolnożyjące. Są na ogół wodnymi drapieżnikami. Poruszają się za pomocą rzęsek. Cechuje je duża zdolność do regeneracji.
Przedstawiciel: Wypławek biały
Gromada: Przywry - pasożyty zewnętrzne lub wewnętrzne kręgowców. Charakterystyczna dla nich jest obecność przyssawek. Ciało jest nieczłonowane, pokryte warstwą syncytium (zlane komórki nabłonka). Rozwój prosty lub skomplikowany, związany ze zmianą żywicieli.
Przedstawiciele:
- Motylica wątrobowa - pasożyt bydła, owiec i człowieka. Pasożytuje w przewodach żółciowych wątroby.
- Schistosoma haematobium - pasożyt człowieka i małp. Pasożytuje w naczyniach krwionośnych.
Gromada: Tasiemce - są to wyłącznie pasożyty. Ciało składa się z członów - proglotydów, część głowowa zaopatrzona w przyssawki lub haki. Rozwój jest skomplikowany, związany ze zmianą żywicieli. Długość ciała niektórych tasiemców dochodzi do 30 metrów.
Przedstawiciele:
- Tasiemiec uzbrojony - pasożytuje w jelicie cienkim kręgowców. Przyczepia się do niego za pomocą haczyków.
- Tasiemiec bąblowcowy - pasożytuje w jelicie cienkim psów, lisów i wilków.
OBLEŃCE (ROBAKI OBŁE) - organizmy o obłym, nieczłonowanym ciele, dwubocznie symetrycznym. Ciało otoczone jest worem skórno-mięśniowym, a pierwotna jama ciała wypełniona jest płynem.
Brak układu oddechowego i układu krążenia. Układ pokarmowy składa się z otworu gębowego, prostego jelita i otworu odbytowego. Układ nerwowy tworzą: zwój mózgowy i pnie nerwowe. Układ wydalniczy może mieć różną budowę.
Obleńce to zwierzęta wolnożyjące lub pasożytnicze, na ogół rozdzielnopłciowe (czasem z dymorfizmem płciowym). Rozwój jest prosty (bez przeobrażeń).
Gromada: Nicienie - organizmy o wydłużonym, nitkowatym kształcie ciała. Żyją w wodzie, glebie lub są pasożytami. Gatunki pasożytnicze mają bardzo często tylko 1 żywiciela.
Przedstawiciele:
- Glista ludzka - pasożytuje w jelicie cienkim człowieka
- Włosień kręty - pasożytuje w mięśniach człowieka, świni, dzika, niedźwiedzia, wilka i kota
- Owsik ludzki - pasożytuje w jelicie grubym człowieka
Gromada: Wrotki (obecnie już nie wliczana do obleńców) - zwierzęta o niewielkich rozmiarach (do 2 mm), żyjące zwykle w wodach słodkich. Poruszają się za pomocą specjalnego aparatu złożonego z rzęsek. Są rozdzielnopłciowe; samice są większe od samców i potrafią rozmnażać się partenogenetycznie (dzieworodnie). W niesprzyjających warunkach wrotki tworzą formy przetrwalnikowe.
|
| ← Poprzednia Następna → |
|
|
